Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Stachys germanica subsp. germanica & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Betounico(-d'Alemagno)

Stachys germanica subsp. germanica

Lamiaceae Labiaceae

Nom en français : Épiaire d'Allemagne.

Descripcioun :
La betounico-d'Alemagno trachis en mato d'eici, d'eila dins lis ermas, en ribo de camin... Nous vèn de Grèço e de Turquìo e s'èi naturalisado en Prouvènço despièi mai de dous siècle. Fai de flour d'un rose sale de de 10 à 15 mm de long. Li fueio de la subsp. germanica soun en couor à la baso emé d'encrenaduro sus li bord (fotò à man drecho). Coumpara emé la betounico-di-fueio-de-sàuvi que ié sèmblo proun, mai que trachis dins li relarg pu se e caud.

Usanço :
En tisano, sèmblo agué de prouprieta estoumatico e enmenagogo (J. Roques, Plantes indigènes et exotiques, 1809, p.184). La planto es amaro.

Port : Erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Camin - Ermas - Roubino - Tepiero
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Pountico
Ref. sc. : Stachys germanica subsp. germanica

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Stachys germanica subsp. germanica & Gladiolus x byzantinus

ges
ges
R
C
R
R
ges
ges

Coumpara Betounico(-d'Alemagno) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò